Już 22 lutego 2016 roku wejdzie w życie ustawa z dnia 25 czerwca 2015 roku o zmianie ustawy- Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (dalej: Ustawa). Zasadniczym celem wprowadzonych zmian jest ograniczenie możliwości stosowania umów o pracę na czas określony.
Wprowadzone przez Ustawodawcę modyfikacje dotyczą także innych aspektów zatrudnienia tj. dopuszczalności i okresów wypowiedzenia umów o pracę na czas określony oraz możliwości zwolnienia pracowników z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia.
Ograniczenie stosowania umów na czas określony
W nowym stanie prawnym możliwość zawierania umów o pracę została ograniczona zarówno ilościowo, jak i czasowo. Oznacza to, że ten same strony (ten sam pracodawca i pracownik) będą mogły zawrzeć maksymalnie trzy umowy na czas określony na maksymalnie 33 miesiące. Doliczając umowę na okres próbny będzie więc można zatrudniać w taki sposób przez okres maksymalnie trzech lat. Ze względu na obowiązek tożsamości stron powyższe ograniczenie nie obejmie przypadków zatrudnienia przez różne podmioty w ramach grupy kapitałowej, albo przez różne oddziały jednego podmiotu (będące pracodawcami wewnętrznymi).
W zakresie czasowego ograniczenia umów przepisy intertemporalne stanowią, że do okresu zatrudnienia wlicza się czas od dnia wejścia w życie Ustawy, a już obowiązująca dnia 22 lutego 2016 roku umowa uważana jest za pierwszą, w rozumieniu znowelizowanych przepisów, chyba że jest umową drugą w ich dotychczasowym brzmieniu.
Należy zwrócić uwagę, że Ustawodawca zrezygnował przy zliczaniu okresu zatrudnienia z dopuszczalnej dotychczas miesięcznej przerwy, która w swoisty sposób „zerowała” liczbę zawartych umów. Oznacza to, że nawet przy półrocznej przerwie w stosunku pracy między tymi samymi stronami, wcześniejszy okres zatrudnienia będzie zaliczał się do ustawowych 33 miesięcy.
Nowe zasady wypowiadania umów
W dotychczasowym stanie prawnym możliwe było wypowiadanie umów o pracę na czas określony tylko, jeżeli umowa była zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy i strony przewidziały taką możliwość. W wyniku wprowadzonych zmian stronom przysługiwać będzie ustawowe prawo rozwiązania umowy za wypowiedzeniem, a jego długość uzależniona będzie od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i analogiczna do stosowanej przy umowach na czas nieokreślony. Należy podkreślić, że w powyższa regulacja znajdzie pełne zastosowanie do umów na czas określonych zawartych przed jej wejściem w życie, jeżeli strony zawarły możliwość wypowiedzenia w umowie i została ona zawarta na czas dłuższy niż 6 miesięcy. W takich sytuacjach zastosowanie znajdą nowe okresy wypowiedzenia. Jeżeli jednak umowa została zawarta przed wejściem w życie ustawy, a bez prawa wypowiedzenia, dopiero po 33 miesiącach od dnia wejścia w życie ustawy przekształci się w umowę na czas nieokreślony i będzie można co do jej wypowiedzenia zastosować zasady ogólne. W przypadku umów na okres krótszy niż 6 miesięcy, stosuje się przepisy dotychczasowe.
Ustawa wprowadza jednocześnie możliwość jednostronnego zwolnienia pracownika przez pracodawcę z obowiązku świadczenia pracy przy zachowaniu prawa do wynagrodzenia w okresie wypowiedzenia.
