Projekt ustawy o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania i restrukturyzacji przedsiębiorstw, który wpłynął do sejmu 26 marca 2020 r. i został skierowany do I czytania zakłada, że pomoc udzielana będzie w podziale na trzy kategorie uzależnione od tego, w którym stadium planowania restrukturyzacji znajduje się przedsiębiorca.
Co oczywiste, nie każde przedsiębiorstwo może być beneficjentem takiej pomocy. Zgodnie z zasadą „pierwszy i ostatni raz” pomoc ma trafiać do przedsiębiorstw, które po jej udzieleniu będą w stanie funkcjonować na rynku przez kolejne 10 lat. Pomoc udzielana więc będzie tylko przy założeniu, że wsparty przedsiębiorca będzie mógł długoterminowo samodzielnie kontynuować swoją działalność.
Jak wspomniałam, ustawa przewiduje trzy kategorie pomocy:
– pomoc na ratowanie – pilna i tymczasowa, zakłada krótkookresową pożyczkę w celu utrzymania minimalnej płynności finansowej do momentu opracowania planu restrukturyzacji
– tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne – ma charakter długookresowy i ma służyć przedsiębiorcom mającym zdolność samodzielnego przeprowadzenia restrukturyzacji, w okresie bezpośrednio ją poprzedzającym
– pomoc na restrukturyzację – przeznaczona dla przedsiębiorców, którzy już opracowali plan restrukturyzacji, ale samodzielnie nie udźwigną jej ciężaru finansowego; warunkiem pomocy jest posiadanie wkładu własnego na restrukturyzację
Pomoc na ratowanie polega na udzieleniu pożyczki, której ograniczona jest kwotą niezbędną do utrzymania we wnioskowanym okresie podstawowej działalności operacyjnej. Oznacza to, że z otrzymanych środków przedsiębiorca finansował będzie tylko i wyłącznie bieżącą działalność, nie może przeznaczyć ich na inwestycje, czy podjęcie nowego rodzaju działalności. Górna granica okresu pomocy w tej kategorii to 6 miesięcy.
Tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne co do zasady przeznaczone ma być dla przedsiębiorców mniejszych – takich którzy nie potrzebują długotrwałego i skomplikowanego procesu restrukturyzacji. Przedsiębiorca zobowiązany jest przedstawić plan określający to kiedy i na co zostaną wydane środki z pożyczki. Maksymalny okres na jaki udziela się takiego wsparcia to 18 miesięcy.
Pomoc na restrukturyzację służyć ma – jak sama nazwa wskazuje- finansowemu wsparciu restrukturyzacji i udzielana będzie pod warunkiem przedłożenia planu restrukturyzacji. Taki plan obejmować może np. reorganizację i racjonalizację działalności przedsiębiorcy, wycofanie się z działalności przynoszącej straty, czy dywersyfikację w kierunku nowych rodzajów działalności. Planowana restrukturyzacja powinna zasadniczo obejmować także dokapitalizowanie przez udziałowców (dotychczasowych lub nowych) oraz redukcję zadłużenia. Wkład własny pochodzić musi z zasobów przedsiębiorcy, a udział środków własnych w restrukturyzacji powinien wynosić co najmniej 50%, jednak ustawa przewiduje łagodniejsze wymagania w stosunku do małych i średnich przedsiębiorstw. Formą pomocy na restrukturyzację może być pożyczka, objęcie akcji, udziałów lub obligacji, czy ulgi w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej.
Nie ulega żadnej wątpliwości, że złożenie wniosków będzie wiązało się dla przedsiębiorcy z pewnym wysiłkiem- musi on zgromadzić dokumentację korporacyjną i finansową oraz przygotować prognozę ekonomiczną. Wydaje się jednak, że projektowane rozwiązania mogą stanowić szansę dla przedsiębiorcy w kłopotach, pod warunkiem że sama procedura rozpatrywania wniosku zadziała odpowiednio szybko.
